دکتر حسین معماریان؛ استاد دانشگاه تهران

چکیده: در چند دهه‌ی اخیر، تنوع رشته‌های تحصیلی و تعداد دانش‌آموختگان مهندسی ایران به‌نحو بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است. در این سال‌ها، به‌دلیل اعمال نظام برنامه‌ریزی متمرکز در آموزش عالی، محتوای برنامه‌ها و سرفصل‌های دروس در همه‌ی مراکز آموزشی کم و بیش یکسان بوده است. این درحالی است که محصولات این مراکز؛ یعنی دانش‌آموختگان از درجات مختلفی از توانایی برخوردار بوده‌اند و روشی نیز برای ارزیابی آن‌ها در دسترس نبوده است. امروزه، در کشور‌های پیشرفته روش‌های کم و بیش یکنواختی برای ارزیابی برنامه‌های آموزش مهندسی و توانایی‌های دانش‌آموختگان به‌کار گرفته می‌شود. ارزیابی برنامه‌های آموزشی می‌تواند در سه سطح داخلی، ملی یا بین‌المللی صورت گیرد. در غیاب یک سیستم مستقل ملی ارزیابی و تضمین کیفیت آموزش و مهندسی، موانعی که در راه ارزیابی بین‌المللی وجود دارد، در دسترس‌ترین روش، اجرای ارزیابی داخلی است. مقایسه‌ی برنامه‌های آموزش مهندسی با آموزش‌های مشابه در کشور‌های پیشرفته نشان می‌دهد که برنامه‌های آموزش مهندسی کشور ما بیشتر بر دانش‌افزایی تأکید و توجه کمتری بر توسعه مهارت‌ها و نگرش‌های دانش‌آموختگان دارد. در این مقاله، فرایند ارزیابی و ملاک‌هایی که به این منظور توسط مراکز بین‌المللی به کار گرفته می‌شود، تشریح شده‌اند و الگویی برای ارزیابی داخلی ارائه شده است. ارزیابی داخلی به شناسایی کاستی‌های برنامه‌ها و مرتفع کردن آن‌ها منجر می‌شود و برنامه‌های آموزش مهندسی کشور را برای ارزیابی در سطح ملی و بین‌المللی آماده می‌کند. ادامه